De ontwikkeling van de pups tijdens de dracht

De dekking

Ondanks dat deze cursus gaat over het nest inplaats van de teef zelf en de dracht toch wat aandacht voor de periode in de aanloop van het nest.

De dekking - wanneer?

De oude bakerpraatjes geven aan dat je dag 10 en 12 naar de reu moet gaan en dan is het wel goed.

Inmiddels is er gelukkig meer bekend, niet iedere teef laat zich op die dagen dekken en dat heeft meerdere redenen.

Sommige teven laten zich de hele loopsheid dekken, sommige teven enkel rondom de momenten dat het nut heeft.

Wanneer heeft de dekking dan nut?

Als er rijpe eicellen zijn om te bevruchten. Inmiddels is bekend dat we dat moment kunnen bepalen door middel van bloedtesten. Hierdoor kan je als fokker op het juiste moment naar de reu gaan en is er bij een geslaagde dekking meer duidelijkheid over het moment van bevallen.

Voor deze bloedtest wordt progesteron geprikt. Op basis van de uitslag van de progesteron wordt een dek advies gegeven.

Wanneer starten met progesteron prikken?

Daar verschillen de meningen over. Zelf start ik op tijd als ik moet reizen naar de reu en begin ik met prikken rondom dag 7-8 maar ook afhankelijk van hoe de dagen vallen. Vallen bijvoorbeeld die dagen net in het weekend en kan bij de dierenarts niet in het weekend geprikt worden (iets wat bij mijn dierenarts wel kan) dan zou ik liever iets te vroeg gaan dan dat je net te laat bent.

Dit komt voort uit ervaring, want naast dat ik in het verleden een teef heb gehad die pas rond dag 25 ovuleerde heb ik ook een teef gehad die al op dag 7-8 geovuleerd had wat bleek toen ik op dag 8 bloed ging prikken.


De uitslag van een progesteron test geeft een indicatie van de ovulatie (eisprong).

Let hierbij wel op of de dierenarts de progesteron test doet met een specifiek apparaat voor honden of dat deze gebruik maakt van een lokaal humaan ziekenhuis. Deze beide methoden komen voor en de humane uitslag komt in een andere eenheid, namelijk in mol/l en voor de honden houden we ng/ml aan. Niet erg, zijn omreken tabellen voor, maar wel iets om rekening mee te houden als er nummers geroepen worden zonder dat er een eenheid bij staat, dat kan nogal verschillen.

Uitgaande van de ng/ml uitslag van de hond zal deze ovuleren, het vrijkomen van de eicellen, bij een snelle stijging tussen de 4,7 ng/ml en 7,8 ng/ml, het meest optimale dekmoment ligt na rijping van de eicellen en dat is circa 48 uur na de ovulatie. Mede om die reden adviseren dierenartsen zeker bij deze waardes nogmaals door te prikken op de stijging van de progesteron (bij een waarde boven de 4 is het advies om de volgende dag weer te prikken) om zo de stijging te kunnen volgen en zal er rond de waarde van 10 een dekadvies volgen.

Voor KI is het weer een ander verhaal en daar adviseer ik vooral de specialisten op dat gebied die het gekoelde of ingevroren sperma ook zelf behandelen en inbrengen.

Is mijn teef dan zeker drachtig bij een dekking op het juiste moment?

Nee helaas niet. Maar dekken op het juiste moment geeft meer zekerheid dan zomaar op de bonnefooi op een standaard dag gaan dekken. Zeker voor de fokkers waarbij de reu van de keuze wat verder weg zit is het een fijn hulpmiddel om in te zetten voor je de lange reis inzet.

Week 1 na de dekking

0 - 7 dagen dracht

Na de dekking vind als alles goed gegaan is de bevruchting plaats. Deze bevruchting vind niet plaats in de baarmoeder, maar in de eileiders die zich tussen de baarmoeder en de eierstokken bevinden. Net als 2 eierstokken heeft de hond ook 2 eileiders, naar iedere eierstok 1, maar een hond heeft ook 2 baarmoederhoornen. Bij een succesvolle dracht zullen zich ook in iedere baarmoederhoorn embryo's ontwikkelen, over het algemeen is dat gelijkwaardig verdeeld.

In deze eerste week bestaan de embryo's nog maar uit 2 cellen en bevinden zij zich nog in de eileiders. Op dit moment zijn zij amper gevoelig voor invloeden van buitenaf.

Week 2 na de dekking

8 - 14 dagen dracht

In deze week migreert het embryo van de eileiders naar de baarmoeder(baarmoederhoorn) en hechten ze zich vast aan de baarmoederwand. Door door het lichaam gecreëerde chemicaliën worden de embryo's gelijkmatig verdeeld over de baarmoederwand van iedere baarmoederhoorn. Dit geeft ieder embryo een gelijke kans.

De 2-cellige embryo's delen zich op in de cellen die nodig gaan zijn om een lichaam te vormen. Aan het begin van de week veranderen de 2-cellige embryo's uit de eerste week in 4-cellig en zij ontwikkelen in deze week tot een 64-cellig embryo.

Rond de 14 dagen is het embryo minuscuul, maar "compleet", wat wil zeggen dat de kop er is, de ruggengraat, de ledematen in de vorm van stompjes en een staart. De doorzak voed de embryo en de embryo is erg kwetsbaar. Als de teef in deze fase zeer ziek wordt en daarvoor medicatie nodig heeft dan kan de embryo daar ernstig van beschadigen. Variërend van misvormingen tot een miskraam.

Week 3 na de dekking

15 - 21 dagen dracht

Rondom dag 19 na de ovulatie kapselen de embryo's zich in in de baarmoederwand. Op dat moment/rond die tijd wordt het tandvlees van de teef enige tijd flink lichter van kleur. Dit komt omdat er op dat moment veel inspanning plaats vind in en rondom de baarmoeder en er daar meer bloed nodig is voor de inkapseling.

(links is dag 20, rechts de dag van de dekking)

Door deze veranderingen in de hormonen en de activiteit van de baarmoeder kan de teef rondom dat punt ook misselijk worden, niet eten en eventueel zelfs braken.

Week 4 na de dekking

22 - 28 dagen dracht

De kop, ogen en de rug worden nu gevormd.

Tijdens week 2 en 3 zijn de embryo's gelijkmatig verdeeld over de beide baarmoederhoornen.

Bij aanvang van deze week is de embryo voor een gemiddeld ras tussen de 5 en 10 mm en groeit in deze week tot het formaat formaat van een walnoot.

De organen worden in deze fase ontwikkeld en de embryo is nog steeds erg kwetsbaar voor invloeden van buitenaf.

Aan het einde van deze week gaat de teef ook de melkklieren verder ontwikkelen. Dit hoeft alleen geen teken van dracht te zijn. De verhoogde progesteron die zorgt voor de ovulatie (eisprong) blijft namelijk bij een hond gedurende de periode van dracht (63 dagen na de ovulatie) hoog en de bijverschijnselen zoals melkproductie kunnen daardoor ook voorkomen bij een niet drachtige hond.

Qua volume groeit de teef op dit moment nog niet, dat komt pas vanaf 4,5 tot 5 weken.

Tussen dag 26 en dag 32 is het beste moment om met palpatie te kunnen voelen of de teef drachtig is. Een echo is op dit moment in de dracht de meest veilige manier om te kunnen controleren of de teef drachtig is.

Op onderstaande foto ligt de teef voor de echo dracht, maar bij de meeste dierenartsen is dit niet noodzakelijk en mag de teef gewoon blijven staan voor een echo dracht.

Resorberen

Hou hierbij rekening er mee dat tot 32 dagen na de ovulatie de teef de embryo's kan resorberen. Dat is een miskraam, alleen zie je daar vaak niks van omdat het door het lichaam opgenomen (geresorbeerd) wordt. Dit kan omdat de embryo's tot deze periode nog zeer kwetsbaar zijn.

Schijndracht

Iedere teef wordt dan ook schijndrachtig na iedere loopsheid. Dat is een normale hormonale verandering. Niet iedere teef heeft last van deze schijndracht.

Week 5 na de dekking

29 - 35 dagen dracht

De embryo groeit en ontwikkeld in deze week rustig door.

De organen zijn zo goed als volledig ontwikkeld in deze fase en hierdoor zijn de embryo's ook minder vatbaar voor invloeden van buitenaf.

De embryo's gaan in deze fase ook meer op een pup lijken, tanden, snorharen, tenen, nagels, alles is volop in ontwikkeling en de geslachtsorganen ontwikkelen zich ook.

De ogen die tot op dit moment open waren sluiten zich en pigment gaat zich ontwikkelen.

Vanaf dit moment gaat de teef ook zichtbaar in gewicht toenemen, niet enkel omdat de embryo's zich nu echt tot pups ontwikkelen, maar ook omdat de hoeveelheid vruchtwater sterk toeneemt.

De nu pups worden beschermt door vliezen waar zij in verpakt zijn. Het buitenste vlies, chorion, en het binnenste vlies, amnion. Tussen het amnion binnenin en het chorion aan de buitenzijde zit ook nog de doorzak en het allantois.

Positie van de pup in de baarmoeder en maakt dat uit?

Waar het embryo zich innestelt in de baarmoeder heeft naar nu bekend is wel degelijk invloed op de grootte en gezondheid van de latere pup.

De meest ideale positie is in het midden van de baarmoederhoorn, daar kan de placenta zich namelijk het beste ontwikkelen. Een placenta met een grotere en bredere aanhechting kan de embryo/pup beter voeden en dat zorgt voor een betere ontwikkeling van het embryo/de pup.

Waar de pup in ingenesteld ligt kan ook invloed hebben op het latere karakter van de pup. Op moment dat bij een mannelijke embryo de geslachtskenmerken ontwikkelen komt er testosteron vrij. Dit testosteron legt "mannelijke" kenmerken als dominantie vast in de hersenen. Onderzoek heeft aangetoond dat een teef die in de baarmoeder tussen 2 reuen heeft gelegen ook blootgesteld wordt aan dit testosteron, in lichte mate dat dan wel. Hierdoor vermannelijken niet enkel de hersenen van de reutjes waar het testosteron bij vrijkomt maar ook de hersenen van het teefje in hun omgeving wordt hier aan onderworpen. Deze teef heeft de mogelijkheid om een meer mannelijke persoonlijkheid te ontwikkelen.

Week 6 na de dekking

36 - 42 dagen dracht

Inmiddels heeft de embryo het uiterlijk van een mini-hond en zal ik verder de embryo ook als pup benoemen, hier was ik bij week 5 al mee begonnen.

Met een stethoscoop of doppler zijn de hartjes van de pups nu hoorbaar. Pigment is gevormd, vacht wordt gevormd, nagels, oogleden alles is nu volop gevormd en in verdere ontwikkeling.

Het skelet begint te verbenen en wordt in de volgende week dan ook zichtbaar op een röntgenfoto, op dit moment is het nog niet zichtbaar.

Vanaf nu tot aan de geboorte is bijna het enige wat de pup nog moet doen groeien. Hiervoor krijgt de pup de voeding nog steeds vanuit de placenta. Wat nog wel moet ontwikkelen in deze fase zijn de longen, deze kunnen nog geen zuurstof opnemen op dit moment.

Week 7 na de dekking

43 - 49 dagen dracht

De skelet ontwikkeling van de pup zet door in deze week, de verbening zorgt er voor dat vanaf circa 43 dagen dracht (gerekend vanaf de ovulatie) het skelet zichtbaar is op een röntgenfoto.

Rondom dag 49 kan je ook de pups gaan voelen bewegen in de baarmoeder.

Als de teef niet geschoren is voor de echo (wat voor veel rassen ook niet nodig is) dan zullen rond deze periode de haren rondom de tepels uitvallen waardoor de tepels voor de pups gemakkelijker bereikbaar worden.

Week 8 na de dekking

50 - 56 dagen dracht

Ook deze week is het vooral groeien wat de pups doen. Door deze groei kunnen bij een groter nest, of grotere pups de organen van de teef wat in de verdrukking komen. Dit kan tot gevolg hebben dat haar eetlust afneemt of dat ze soms eten weer opgeeft/overgeeft.

De pups zijn op dit moment qua bewegingen goed voelbaar van buitenaf.

Wil je zekerheid hebben over het aantal pups is dit de meest optimale periode van de dracht om een röntgenfoto te maken en het aantal pups te bepalen op basis van het aantal schedels/ruggegraten.

Een röntgenfoto van een drachtige hond?!? Dat mag bij mensen toch niet?

Ja inderdaad een röntgenfoto van een drachtige hond. Ik doe het niet, maar kan me situaties voorstellen dat het een toegevoegde waarde heeft. Bijvoorbeeld als er op de echo maar 1 pup geteld is om meer zekerheid te krijgen over of het een eenling is of niet.

Hieronder een röntgenfoto van 55 dagen dracht van een Cane Corso (met dank aan kennel La Vita Bella)

Omdat van de pups op dit moment in de dracht de organen al volledig ontwikkeld zijn en omdat de techniek van het maken van röntgenfoto's enorm verbeterd is, is de medische wetenschap er van overtuigd dat een röntgenfoto in deze fase geen negatieve gevolgen heeft voor de pups.

Persoonlijk blijf ik er geen fan van om het standaard te laten doen, maar kan me zeker situaties voorstellen waarbij het aan te raden is. Dan zou ik wel adviseren om het zo ver mogelijk in de dracht, dus zo kort mogelijk tot het moment van bevallen te doen.

Week 9 na de dekking

57 - 63 dagen dracht

De laatste week.

Ook deze week doen de pups niet heel veel meer dan verder groeien.

Daarnaast ontwikkelen in deze week de longen van de pups zodat ze klaar zijn om zuurstof op te nemen.

Een dracht duurt 63 dagen (+ of -1) vanaf de ovulatie, maar als er geen ovulatie bepaald is kan daar meer speling in zitten. Denk er aan bijvoorbeeld dat de meest ideale dekking circa 48 uur na de ovulatie is, dat scheelt al 2 dagen.

Als de ovulatie niet bekend is kunnen de pups eerder dan verwacht komen. Hou er dan rekening mee dat ze vanaf ongeveer 57 dagen veilig met voldoende gerijpte longen ter wereld kunnen komen.

Veranderingen bij de teef

Deze week veranderd de teef nog wel veel.

De teef zal nestgedrag ontwikkelen, ze zal graven, behoefte hebben aan “nest materiaal” als bijvoorbeeld oude handdoeken of lakens kranten worden ook vaak hiervoor gebruikt, maar vanwege de inkt heeft dat persoonlijk niet mijn voorkeur voor zowel de teef als later in de nestperiode de pups. Gebruik je liever geen lakens of handdoeken raad ik eerder een natuurlijk product als stro aan, dat is isolerend en absorberend.

Naast het nestgedrag, wat vooral het klaarmaken van haar omgeving is, zal de teef zich ook fysiek voorbereiden op de komende bevalling en zoogperiode. Zij zal extra aandacht besteden aan stimulatie van de tepels/het melkpakket en de vulva schoon likken. De ademhaling gaat omhoog (hijgen) en de temperatuur zal na een daling iets stijgen.

De eetlust van de meeste teven verdwijnt ook kort voor de bevalling, ook zal de teef zich “leeg gaan maken” en veel kleine plasjes en ontlasting hebben, deze ontlasting kan in diarree vorm zijn.

Temperaturen

Er zijn fokkers die de teef haar temperatuur bijhouden om een indicatie te hebben van het moment dat de teef gaat bevallen. Deze week is dan het moment om de temperatuur bij te gaan houden

Circa 24 uur voor de bevalling zal de temperatuur van de teef flink dalen, tot onder de 37 graden Celsius over het algemeen. Om dit moment te kunnen bepalen is het van belang om 2-3x daags op het zelfde tijdstip te temperaturen.

Na de daling stijgt de temperatuur van de teef. Een normaal temperatuur van de hond ligt tussen de 38-39 graden Celsius en het is niet vreemd voor een net bevallen teef om een temperatuur tot 39,5 graad Celsius te hebben

Progesteron

Op dit moment van de dracht komt de progesteron weer in beeld. De bevalling wordt ingezet door het dalen van de progesteron. Dit is ook direct de reden dat teven die extreem veel last hebben van hun schijndracht zelfs een schijnbevalling kunnen opstarten, hormonaal gaan ze door het zelfde traject.

Is er een reden om een keizersnede te plannen voordat er ook maar een pup geboren is is het aan te raden om voor deze ingepland wordt het progesteron niveau te meten, komt deze onder de 2 ng/ml dan is het het moment dat de bevalling ingezet kan worden en dus ook een keizersnede gedaan kan worden. Dan zijn de pups en de teef optimaal voorbereid hormonaal en fysiek op de geboorte en dat geeft voordelen met de acceptatie van de pups na de keizersnede, melkproductie en voor de pups zelf ook voor de ontwikkeling van de longen en de mogelijkheid om zuurstof op te nemen.









Complete and Continue  
Discussion

0 comments